De interesse van middelbare scholieren voor creatieve vakken flink is afgenomen in de afgelopen jaren. Dat is gebleken uit een onderzoek van Qompas, het grootste studie- en carrièrekeuze netwerk van Nederland. In het onderzoek zijn echter wel enkel de interesseniveaus van havo- en vwo-scholieren meegenomen. Het vmbo, waarbij creatieve of vakgerichte vakken over het algemeen een groter deel van onderwijsaanbod bestrijken, is hierbij niet meegenomen. Mogen we spreken van een probleem voor de (toekomst) van de kunst- en cultuursector of is dat niet het geval?
Lagere populariteit creatieve schoolvakken
In het onderzoek van Qompas kwam naar voren dat vakken als Muziek, Handvaardigheid en tekenen flink aan populariteit verliezen. Dat kan gerust opvallend genoemd worden, aangezien het aantal kinderen op vrije scholen almaar toeneemt. Deze vrije scholen staan er om bekend meer ruimte te bieden voor creatieve en sociale ontwikkeling van kinderen. Deze trend is dus (nog) niet terug te zien in de populariteit van creatieve vakken op de middelbare school. Het is te makkelijk om te stellen dat toegenomen aandacht voor creativiteit op basisscholen resulteert in verminderde interesse in creatieve vakken op de middelbare school. Opvallend is het echter zeker.
Ondanks dat creativiteit steeds vaker wordt aangespoord op scholen en opleidingen, blijft de interesse op jongere leeftijd dus nog achter.
Creativiteit op vmbo en mbo wél populair
Zoals al eerder vermeld heeft het onderzoek dus enkel betrekking op havo en vwo scholieren. Toch is het zo dat creatieve opleidingen als deze te vinden zijn op scholen als de Herman Brood Academie en SintLucas voornamelijk vmbo scholieren verwelkomen. Logisch ook, aangezien dit mbo-opleidingen zijn. De populariteit van creatieve mbo-opleidingen is de laatste jaren juist weer hard gestegen; met maar liefst 65% (Bron: NOS). Zo hard zelfs dat een speciale doelmatigheidscommissie de minister van Onderwijs vorig jaar adviseerde twee creatieve opleidingen te stoppen en bij twee andere het leerlingenaantal te beperken. Eén van deze opleidingen was de opleiding tot popartiest van de Herman Brood Academie.
Aan welke opleidingen moeten we denken bij ‘creatieve’ opleidingen? Populaire opleidingen onder vmbo-scholieren zijn bijvoorbeeld de evenementen opleiding, een mbo ruimtelijke vormgeving en een mbo podium-/studiotechniek. Bij al deze opleidingen worden studenten opgeleid voor een baan in de kunst- en cultuursector. Dat kan op verschillende manieren. Bijvoorbeeld door het ontwerpen van podia, decors en andere media. Eigenlijk is dit gewoon een vorm van (moderne) kunst.
Kunstacademies
De creatieve mbo-opleidingen zijn anders dan de kunstacademies in Nederland, al vertonen ze wel overlap. Nederland telt momenteel 21 kunstacademies waar studenten worden opgeleid tot kunstenaar in de breedste zin van het woord. Zo omvatten deze kunstacademies niet alleen beeldende kunst, maar ook grafische en industriële vormgeving, architectuur en modeontwerp. Ook deze opleidingen tot kunstenaar zijn de afgelopen jaren gestegen in populariteit, ondanks geluiden dat ze te weinig perspectief zouden bieden op een baan.
Het lijkt er dus op dat er geen reden is voor paniek voor de kunst- en cultuursector. Hoewel de interesse van havo- en vwo-scholieren in creatieve vakken afneemt, is de populariteit van creatieve en kunstzinnige opleidingen dus alleen maar gestegen. Ook de stijging van het aantal vrije scholen is een goede indicator dat er nog altijd aandacht is voor de creatieve ontwikkeling van jong Nederland. Interesse voor kunst en cultuur gaat hier vaak (niet voor iedereen natuurlijk) mee gepaard.